ΔΕΕ, C-125/18, καταχρηστικoς χαρακτηρας ρητρας ενυποθηκου δανειου

Στο πλαίσιο αιτήσεως για την έκδοση προδικαστικής αποφάσεως που υπέβαλε το Πρωτοδικείο Βαρκελώνης, το ΔΕΕκλήθηκε να ερμηνεύσει τον φερόμενο ως καταχρηστικό χαρακτήρα ρήτρας προβλέπουσας τη χρήση μεταβλητού επιτοκίου και αμοιβής στη σύμβαση ενυπόθηκου δανείου που συνήφθη μεταξύ του Gómez del Moral Guasch και της Bankia SA.

Σύμφωνα με την εν λόγω ρήτρα, το επιτόκιο κυμαίνεται ανάλογα με τον δείκτη IRPH που προβλέπεται από την εθνική νομοθεσία και βασίζεται στα ενυπόθηκα δάνεια των ισπανικών ταμιευτηρίων. Ωστόσο, ο δείκτης αυτός ήταν λιγότερο ευνοϊκός από τον υπολογισμό που υπολογίστηκε με βάση το μέσο ευρωπαϊκό διατραπεζικό επιτόκιο δανεισμού (Euribor), το οποίο χρησιμοποιήθηκε στο 90 % των ενυπόθηκων δανείων που χορηγήθηκαν στην Ισπανία. Το πρόσθετο κόστος υπολογίστηκε μεταξύ 18 000 και 21 000 EUR.

Στην απόφασή του, το Δικαστήριο έκρινε ότι η επίμαχη ρήτρα εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής της οδηγία 93/13/ΕΟΚ σχετικά με τις καταχρηστικές ρήτρες των συμβάσεων που συνάπτονται με καταναλωτές. Η ισπανική νομοθεσία δεν επέβαλε, στην περίπτωση των δανείων με κυμαινόμενο επιτόκιο, τη χρήση ενός επίσημου δείκτη αναφοράς, αλλά απλώς καθόρισε τους όρους που πρέπει να πληρούν οι δείκτες ή το επιτόκιο αναφοράς για τη χρήση του από τις τράπεζες.

Το ΔΔΕ εκτιμά επίσης ότι ένα δικαστήριο κράτους μέλους υποχρεούται πάντοτε να ελέγχει αν η συμβατική ρήτρα που αφορά το κύριο αντικείμενο της συμβάσεως είναι σαφής και κατανοητή.

Στο ισπανικό δικαστήριο εναπόκειται να εξετάσει αν η επίμαχη ρήτρα είναι ευανάγνωστη από τυπικής και γραμματικής απόψεως και αν επιτρέπει στον μέσο καταναλωτή, ο οποίος έχει τη συνήθη πληροφόρηση και είναι ευλόγως προσεκτικός και ενημερωμένος, να κατανοήσει τον τρόπο υπολογισμού του κυμαινόμενου επιτοκίου και να εκτιμήσει, μέσω σαφών και κατανοητών κριτηρίων, τις ενδεχόμενες αρνητικές οικονομικές συνέπειες μιας τέτοιας ρήτρας.

Τέλος, το Δικαστήριο κρίνει ότι το ισπανικό δικαστήριο μπορεί να καταργήσει μια ρήτρα σε σύμβαση μεταξύ μιας επιχείρησης και ενός καταναλωτή που θεωρείται καταχρηστική και να αντικαταστήσει μια συμπληρωματική εθνική διάταξη στην περίπτωση που η ολοκληρωτική ακύρωση της σύμβασης θα είχε ιδιαίτερα αρνητικές συνέπειες για τον καταναλωτή . Η ακύρωση της σύμβασης θα μπορούσε να υποχρεώσει τον καταναλωτή να επιστρέψει αμέσως το οφειλόμενο ποσό.

Συναφώς, το ισπανικό δικαστήριο θα πρέπει να εξακριβώσει αν η ισπανική νομοθεσία, η οποία εισήγαγε έναν υποκατάστατο δείκτη μετά τη σύναψη της επίδικης συμβάσεως, έχει συμπληρωματικό χαρακτήρα.

Submit a comment

Fill in your details below or click an icon to log in:

WordPress.com Logo

You are commenting using your WordPress.com account. Log Out /  Change )

Twitter picture

You are commenting using your Twitter account. Log Out /  Change )

Facebook photo

You are commenting using your Facebook account. Log Out /  Change )

Connecting to %s